App-probleem oplossen tegen menselijke natuur
Deze week introduceerde Minister van Nieuwenhuizen de nieuwste campagne om ons van het appen af te helpen. De Mono-campagne richt zich nu op de zakelijke markt. Maar werken deze campagnes wel? En helpen boetes om te stoppen met appen achter het stuur? Volgens herenonderzoeker Victor Lamme niet. Hij legde zijn visie uit aan de ANWB.
“App-gedrag is moeilijk te controleren. Bovendien zit die gewoonte van je telefoon pakken als die pingt of als je je verveelt, er zódanig ingebakken dat je er moeilijk vanaf komt. 'Ons brein is voortdurend op zoek naar beloninkjes', stelt hersenonderzoeker Victor Lamme. En daarom is een telefoonverslaving logisch, stelt de onderzoeker. Het app-probleem oplossen ziet Lamme als het ware als vechten tegen de menselijke natuur. Want de telefoon geeft ons constant belonende neurotransmitters, zoals dopamine. En als we beloond worden, gaan we iets vaker doen, zo werkt ons brein.
Autorijden saai
Ook het autorijden zelf zou bijdragen aan het probleem. Lamme: 'Het is de combinatie: als autorijden nou zelf spannend en belonend zou zijn, is dat op zich nog leuk. Maar het is zo’n beetje het saaiste wat er bestaat.' Wat je eigenlijk wilt, is dat het natuurlijk gedrag wordt om niét de telefoon op te pakken. Lamme zegt: 'Je wilt mensen omtrainen. We moeten het appen vervangen door iets wat het brein leuk vindt: een uitdaging, één of andere vorm van beloning. Lamme: 'Puntjes winnen, likes krijgen, gelijk behalen, zegeltjes bij de supermarkt. De dopamine-circuits in ons hoofd zorgen er nu eenmaal voor dat we zo werken. Ons brein is voortdurend op zoek naar beloninkjes.' De beste remedie tegen de telefoonverslaving is een andere verslaving. Is de conclusie van de onderzoeker.
Spelletjes en sociale druk
De ANWB start binnenkort een gezinsuitdaging om de smartphone 30 dagen weg te leggen onder de naam ‘Sturen zonder gluren’. Lamme denkt dat de actie een positief effect zou kunnen hebben. Lamme:” Inspelen op de aspecten waardoor we in de eerste plaats op die telefoon kijken: een positieve prikkel, er een spelletje van maken of een wedstrijd, dat kan werken. Bovendien zijn we gevoelig voor wat andere mensen van ons vinden en denken”, voegt de onderzoeker toe. “Als je directe omgeving – bijvoorbeeld je gezin – meedoet, geeft dat positieve sociale druk om beter je best te doen.”